«Το Σύνδρομο της Στοκχόλμης»

Στις 23 Αυγούστου του 1973, ο Γιαν-Έρικ Όλσον εισήλθε στην τράπεζα «Kreditbanken» της Στοκχόλμης. Φορούσε γυαλιά ηλίου, μια περούκα με φουντωτά μαύρα μαλλιά και στα χέρια του κρατούσε ένα πολυβόλο. Άρχισε να πυροβολεί στον αέρα, φωνάζοντας στα Αγγλικά: «Το πάρτι μόλις ξεκίνησε»! Σχεδόν αμέσως έφτασαν στο σημείο δύο αστυνομικοί. Ο Όλσον πυροβόλησε και πέτυχε τον έναν στο χέρι, ενώ διέταξε τον άλλον να κάτσει σε μια καρέκλα και να τραγουδήσει. Ο αστυνομικός άρχισε να σιγοτραγουδά το «Lonesome Cowboy» του Έλβις Πρίσλεϊ. Ο Όλσον κράτησε τέσσερις ομήρους τους οποίους θα ελευθέρωνε, μόνο αν η αστυνομία πραγματοποιούσε τα αιτήματά του. Τηλεφώνησε στον Σουηδό Πρωθυπουργό, Ούλοφ Πάλμε, και απείλησε ότι θα σκότωνε τους ομήρους. Ως απόδειξη, έπιασε μία όμηρο απ’ τον λαιμό και οι κραυγές ακούστηκαν μέσα από το τηλέφωνο. Η αστυνομία περικύκλωσε την τράπεζα και ετοιμαζόταν να χρησιμοποιήσει πιο αποτελεσματικά μέσα εναντίον του δράστη. Την επόμενη μέρα, οι όμηροι μίλησαν απευθείας με τον Πάλμε. Αντί να ζητήσουν βοήθεια όμως, υποστήριξαν τους δράστες. Η όμηρος Κριστίν Ένμαρκ είπε στον Πρωθυπουργό: «Πιστεύω ότι ρισκάρετε τις ζωές μας. Εμπιστεύομαι απόλυτα τον Κλαρκ και τον ληστή. Δεν είμαι απελπισμένη. Δεν μας έχουν πειράξει. Αντιθέτως, είναι πολύ ευγενικοί.» Σε μια άλλη τηλεφωνική επικοινωνία με τον Πρωθυπουργό, η Ένμαρκ ζήτησε να αφήσουν τους δράστες να δραπετεύσουν μαζί με τους ομήρους.

 Στις 26 Αυγούστου, η αστυνομία άνοιξε μία τρύπα στο πάτωμα του διαμερίσματος πάνω απ’ το χρηματοκιβώτιο.Για δύο μέρες, συζητούνταν πιθανοί τρόποι διάσωσης των ομήρων. Οι όμηροι δεν τους ακολούθησαν. Αρνούνταν να βγουν απ’ το χρηματοκιβώτιο, μέχρι να σιγουρευτούν ότι οι δράστες θα μεταφέρονταν στη φυλακή σώοι και αβλαβείς.Οι κλέφτες συνελήφθησαν. Όταν οι δράστες επιβιβάστηκαν στην κλούβα και οι όμηροι βγήκαν στο δρόμο, η Ένμαρκ τους αποχαιρέτησε και φώναξε στον Όλοφσον: «Κλαρκ, θα τα πούμε σύντομα». Ο Όλσον καταδικάστηκε σε δέκα χρόνια φυλάκισης και αρραβωνιάστηκε μία απ’τις πολλές θαυμάστριές του, που του έστελναν γράμματα στη φυλακή. Ο ψυχίατρος και εγκληματολόγος Νιλς Μπέγιεροτ ήταν ένας από τους συμβούλους της αστυνομίας κατά τη διάρκεια της ομηρίας. Δημιούργησε και χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τον όρο «Σύνδρομο της Στοκχόλμης» για να περιγράψει τη συμπάθεια που έτρεφαν οι συγκεκριμένοι όμηροι για τους δράστες.

Αυτή λοιπόν, η ιδιότυπη σχέση μεταξύ του θύτη και του θύματος θα λέγαμε αδιαμφισβήτητα ότι είναι πιο επίκαιρη από ποτέ, μιας και ο ίδιος ο λαός χρόνια τώρα αλλά ειδικότερα τούτες τις μέρες πάσχει μαζικά από ένα τέτοιου είδους σύνδρομο. Πρώτα και κυρίαρχα τα μέσα μαζικής ενημέρωσης με τον ρόλο του θύτη έρχονται να διεισδύσουν στην καθημερινότητα του μέσου Έλληνα αλλά και της μέσης Ελληνίδας νοικοκυράς με απώτερο σκοπό την παρουσίαση μιας  οπτικής που δεν συνάδει με την πραγματικότητα αλλά και που παγιώνεται μέρα με την μέρα, ώρα με την ώρα. Άλλωστε το θύμα πάντα επιλέγει να μοιάσει σε κείνο το πρόσωπο που με άμεσο ή έμμεσο τρόπο καταφέρνει να τον εξουσιάσει. Ποιοί είναι όμως εκείνοι που λειτουργούν σχεδόν εκβιαστικά κάτω από το πρίσμα της τρομοκρατίας στα εξιλαστήρια θύματα τους;

Έγκριτοι ας πούμε δημοσιογράφοι, οικονομολόγοι, βουλευτάδες, άνθρωποι του πνεύματος, διαφημιστικές εταιρίες,  η ίδια η εργοδοσία, η μισθωτή σκλαβιά, ο εργασιακός μεσαίωνας, τα τελεσίγραφα για μη καταβολές των μισθών και των δεδουλευμένων, τα τελεσίγραφα για οριστικό κλείσιμο των τραπεζών καθώς και όλη αυτή η προπαγάνδα και η παραπληροφόρηση που στήνεται πολύ καλά μπροστά στο βωμό των συμφερόντων και του κέρδους. Ξέρεις, μπροστά στο φόβο ο άνθρωπος γίνεται πολύ εύκολα εκείνο το θύμα που αρχίζει να αποκτά εμμονικές σχεδόν τάσεις με τον ωμό εκβιαστή του, στη προκειμένη περίπτωση το ίδιο το κράτος. Μιλάμε πλέον ανοιχτά για μια απροκάλυπτη σχέση μεταξύ εξουσιαστή και εξουσιαζόμενου. Μεταξύ ενός σάπιου κοινωνικού κράτους που έχει καταπατήσει σχεδόν κάθε ανθρώπινο δικαίωμα αλλά και εκείνου που υποτάσσεται σιωπηρά σε κάθε τι διαδραματίζεται γύρω του.

Για πόσο ακόμη άραγε, κάποιος μπορεί να αντέξει τον εκβιαστή του; Για πόσο ακόμη άραγε κάποιος μπορεί να συνεχίσει να ακολουθεί πιστά εκείνον που του κλέβει με μένος το μέλλον, τη ζωή και την αξιοπρέπεια του; Μήπως ήρθε η ώρα να αποδεσμευτούμε από αυτό το μαζικό «Σύνδρομο της Στοκχόλμης»  για να μπορέσουμε να σπάσουμε επιτέλους τις αλυσίδες; Άλλωστε, να Κοίτα. Μόλις στρίψεις στη γωνιά βγαίνεις στον ουρανό. Γιατί αργούμε;

Ψυχή Βαθιά τούτες τις ώρες, τίποτε άλλο.! Καλή συνέχεια,

Ιστορικές Πηγές:Μηχανή του Χρόνου